این روزها مخصوصا با نزدیک شدن عید بسیاری از خانم ها به مراکز زیبایی یا آرایشگاه ها یا مطب متخصصان پوست مراجعه می کنند تا با لیزر چین و چروک و جای جوش یا لک هایشان را بردارند و صورتشان را جوان تر و زیبا تر کنند...
در مصاحبه ای با دکتر حسین طباطبایی، متخصص پوست و مو از کاربرد لیزر در زیبایی و عوارض و خطرات آن پرسیدیم!
▪ آقای دکتر! آیا لیزر تنها در درمان بیماری ها کاربرد دارد یا در زیباسازی هم می توان از آن استفاده کرد؟
بسیاری از مسایلی که ما متخصصان پوست آن را بیماری می دانیم برای مردم زیبایی تلقی می شود مثلا موی زائد یک بیماری است که در اصطلاح پزشکی به آن «هیرسوتیسم» می گویند اما از آنجا که نتیجه درمان آن زیبایی است برای بیمار زیبایی تلقی می شود. جای جوش یا فرورفتگی ها هم همین طور. لک وپیس یا لک های سفید که به آن «برص» می گویند بیماری و نتیجه درمان آن زیبایی است. درواقع کار زیبایی به مساله ای اطلاق می شود که فرد هیچ بیماری ای نداشته باشد و به منظور بهترشدن شرایط پوست (میزان ضخامت، چین و چروک، رنگ و...) به متخصص مراجعه کند. با این دید اگر نگاه کنیم بسیاری از افراد برای درمان هایی که نتیجه آن زیبایی است به متخصص مراجعه می کنند.
چهار گروه بزرگ بیماری وجود دارد که متخصص پوست آن را لیزر می کند و نتیجه آن زیبایی است. گروه اول لیزر موهای زائد، گروه دوم لیزرهای رنگدانه ، گروه سوم لیزرهای عروقی و گروه چهارم لیزرهای مسطح کننده یا لیزر جوان سازی است.
▪ موهای زائد را در هر شرایطی باید لیزر کرد؟
نه، مشکلی که ما با همکاران غیرمتخصص داریم این است که بدون ارزیابی دلیل بیماری تنها به دلیل منفعتی که لیزر از نظر مالی برای آنها دارد، فورا مراجعه کننده را به انجام لیزر سوق می دهند. درحالی که اول باید دلیل بیماری شناسایی شود. موهای زائد می توانند به دلایل ارثی، اختلالات هورمونی (مشکلات تخمدان، اختلالات غدد فوق کلیوی، تیرویید و هپیوفیز) یا مصرف برخی داروها رشد کنند. پزشک باید در درجه اول بیماری را که برای درمان موی زائد مراجعه می کند از جنبه های مختلف بررسی کند.
▪ در چه شرایطی موی زائد را لیزر می کنید؟
اگر دلیل بروز موی زائد ارثی باشد و موهای کرک به دلیل هورمون های آندروژن مردانه ضخیم شده باشد و فرد نه دارو مصرف کند نه دچار اختلال هورمونی نه مشکل تخمدان و... باشد، می توان از لیزر برای از بین بردن موهای زائد کمک گرفت. این موها با دارو از بین نمی روند بلکه تنها نازک می شوند.
▪ لیزر های رنگدانه چه نقشی در زیبایی ایفا می کنند؟
به طور کل رنگدانه ها می توانند تیره تر از پوست یا روشن تر باشند. لک بارداری، لک قرص های ضدبارداری، لک آفتاب سوختگی و لک برخی داروها تیره تر از پوست هستند. لک برص، آفتا ب سوختگی و لک برخی داروها هم روشن تر از پوست هستند. لیزرها براساس رنگ پوست متفاوت هستند و کمک می کنند تا رنگ لک ها به رنگ طبیعی پوست نزدیک شود.
▪ در مورد لک ها هم قبل از لیزر نیاز به معاینه دقیق و بررسی است؟
بله، گرچه نتیجه این لیزرها زیبایی است اما درواقع وقتی فردی دچار لک است ممکن است مبتلا به بیماری های تیرویید باشد. در این صورت باید اول مشکل تیرویید را درمان کرد. مصرف قرص ضدبارداری نیز ممکن است باعث لک تیره شود. در این افراد، اول باید مصرف قرص قطع شود بعد با کرم های روشن کننده، لک را برطرف کرد و بعد از رفع عامل ایجادکننده لک اگر درمان ها جواب داد از لیزر استفاده می کنیم.
▪ لیزر های عروقی چه کاربردی دارند؟
کسانی که عروق اضافه دارند مثلا دچار ماه گرفتگی یا آنژیوم هستند یا دچار واریس یا مویرگ های ظریف پوستی یا بیماری روزاسه مزمن دارند که عروق پوستی در آنها باز می شود را می توان به کمک لیزر درمان کرد.
▪ و لیزر جوان سازی؟
از این لیزر برای رفع جای آکنه یا آبله مرغان یا برطرف کردن چین و چروک استفاده می شود. این لیزر نیز با توجه به رنگ پوست و عمق جای جوش یا چین و چروک به انواع مختلفی تقسیم می شود. البته همیشه این لیزر مربوط به جاهای گود نیست. گاهی به کمک این لیزر می توان گوشت های اضافه، کلویید یا اسکار برجسته را مسطح کرد. به کمک این لیزر الیاف کلاژنی که تخریب شده یا پیر است از بین می روند و تحریک باعث ساخت کلاژن نو می شود. این کلاژن در جوانه شروع به فعالیت، رشد و تقسیم می کند و جای چروک یا جوش و آبله را اصلاح می کند.
▪ آیا بعد از لیزر تمام مشکلات برطرف می شود و پوست مجددا جوانی خود را بازمی یابد؟
نه این طور نیست. بیمار نباید انتظار پوست کودکی را داشته باشد. لیرز کمک می کند پوست فرد نسبت به حالت فعلی اش بهتر شود. در ضمن اثر لیزرها را تنها با یک بار استفاده نمی توان دید. در اثر تکرار می توان آثار مثبت آنها را مشاهده کرد
.
▪ آیا تاثیر لیزر به سن فرد هم مرتبط است؟
بله، هرچه سن فرد پایین تر و شخص جوان تر باشد، لیزر بهتر جواب می دهد زیرا افراد جوان کلاژن سازی بیشتری دارند. افراد ۸۰ ۷۰ ساله گزینه مناسبی برای جوان سازی پوست نیستند زیرا پوست آنها زیاد تحریک نمی شود و کلاژن سازی ندارد. افرادی که جای جوش یا آبله یا بریدگی یا زخم جراحی دارند، بهتر است در سن جوانی لیزر کنند.
▪ اما در سن پایین هنوز چین و چروکی وجود ندارد تا فرد بخواهد آن را لیزر کند!
درست است. در مورد چین و چروک بهتر است فرد حدود یائسگی یعنی ۵۵ ۵۰ سالگی برای لیزر مراجعه کند. بعد از ۸۰ ۷۰ سالگی درست است که چین و چروک ها بیشتر می شود اما ترمیم پوست به سادگی انجام نمی شود و پوست به تحریک های پوستی جواب نمی دهد. ۵۰ سالگی بهترین زمان برای لیزر چین و چروک است. بعد از این زمان هر ۶ ماه یک بار باید یک دوز یادآوری لیزر انجام داد تا کلاژن ها دوباره تحریک شوند و چروک ها نمایان نشوند. این افراد می توانند تا ۸۰ ۷۰ سالگی هم دوز یادآوری را ادامه دهند.
▪ آیا لیزر بهترین درمان برای جوان سازی و زیباسازی پوست است؟
می توان گفت بله. اگر دستگاه های لیزر ارزان تر شوند اولویت با لیزر است اما در حال حاضر لیزر دستگاه گران قیمتی است و زمانی پیشنهاد می شود که یا خود بیمار متقاضی است یا روش های دیگر را انجام داده و به هدف خود نرسیده است. غیر از لیزر، روش های آسان تر و کم هزینه تری وجود دارد که گاهی به بیمار توصیه می شود. روش هایی مثل پیلینگ شیمیایی، درم ابریشن، فریز، سوزاندن با الکترولیز و... البته به شرطی که زیر نظر متخصص انجام شوند. شاید اثر آنها به اندازه لیزر نباشد ولی هزینه آن کمتر و دفعه های موردنیاز پایین تر است. لیزر گاهی باید تا ۸ جلسه هر یک یا دو یا حداکثر ۳ ماه انجام شود.
▪ لیزر عوارضی هم به دنبال دارد یا بعد از استفاده مراقبت های خاصی را می طلبد؟
بله، توصیه می شود بیمار در رابطه با مزایا و معایب لیزر، هزینه و وقت موردنیاز و مراقبت های لازم از جمله کرم هایی که باید استفاده شود تا اثر لیزر پایدار شود از پزشک سوال کند.
باید پذیرفت حتی در کسانی که آزموده اند، آموزش کامل دیده و متخصص پوست هستند و کارگاه آموزشی لیزرها تازه را گذرانده و تجربه های زیادی دارد ممکن است انجام لیزر با عوارض همراه باشد. عوارض گاهی گذراست مثل درد و گاهی طولانی مدت مثل سوختگی، لک، اسکار یا جوشگاه و بروز مویرگ های دائمی به صورت قرمزی پایدار و...
متخصص که فردی آزموده است با انتخاب بیمار صحیح، لیزر صحیح، پارامترهای درستی که به لیزر می دهد و شرایط بیمار از نظر داروهای تجویزی، می تواند این عوارض را به حداقل برساند اما این به آن معنی نیست که فرد آزموده اگر با لیزر کار کند بیمار دچار عوارض نمی شود. هر چه آزموده تر، تجربه بیشتر و احتمال عوارض کمتر!
▪ با این اوصاف انجام لیزر را در مراکز زیبایی و آرایشگاه ها درست می دانید؟
نه، به هیچ عنوان حتی انجام لیزر پیش پزشکان عمومی نیز درست نیست چه برسد به آرایشگر! فردی که با لیزر کار می کند باید پوست، فیزیولوژی و آناتومی و بیماری های پوستی را بشناسد و آشنایی با لیزر و کار با آن کافی نیست.
www.persianpersia.com
